आज्जीबाई …

आज ट्रैकवर एक आज्जी होत्या बरोबर. मी मध्येच मोबाईल उघडून पाहत होतो. दहा-पंधरा राऊंड झाल्यावर बेंचवर बसलो. थोड्या वेळाने आज्जीसुद्धा येवून बसल्या. आणि एकदम फ़ायरींग सुरु…

आज्जी: चालायला येतो का मोबेल बघाला रे पोरा?

आता कुठे आजीकडे नीट पाहिलं. सत्तरीच्या पुढे तरी नक्की असणार माऊली. नऊवारी साड़ी, पदर कंबरेला बांधलेला. पायात स्पोर्ट शूज , कानाला हेडसेट. काळा सावळा पण प्रसन्न चेहरा. एवढे चालून सुद्धा थक़वा म्हणून नाही.

म्हटलं ,”आज्जे, एकदम मॉडर्न आज्जी हाएस की!”

आज्जी, कुणाला म्हणतो रे? आताशिक सत्तर अन एक झालेत. बूटाडं आन फोन नातवानं घिवून दिलाय… इति आज्जी

बरं रायलं, आज्जे नायतर आये म्हणतो. चालल ना?
क़ाय ऐकायलीयस?

तुझ्यावानी पिच्चरची गानी नाय आयकत. देवाची गानी हायती. … लैच कड़क प्रकरण होतं. मी म्हटलं..

‘आये, अगं मी सुद्धा भजनच ऐकतोय. ऐकती का? म्हणत माझा हेड सेट तिच्या कानात अडकवला. नेहमीप्रमाणे कुमारजीची निर्गुणी भजने चालू होती. नेमके ‘हंस अकेला’ लागले होते. आज्जी खुश…

क़ाय कड़क आवाज लेकरा, बुवाचा. कंचं बुवा म्हणाचं हे? कूटं आसत्यात?

आये, अगं बुवा आजकाल वरल्या आळीत आसत्यात. बोलताना बोट वर केलं तशी आजी खळखळुन हासली. ‘सुटला बिचारा, आता इन्दरदेवा समुर सेवा बजावत आसल.’

एकदम लगेच आणि सटीक प्रतिक्रिया होती. मी चाट पडलो.

आसा क़ाय बगाला रे पोरा? परतेकाला कंदी ना कंदी जायचा हाय. त्येनं मनाव घेतलं त उद्या म्या बी आसन तितं बुवाचं गानं ऐकाया.
आणि स्वतःच जोरजोरात हसायला लागली.

म्हटलं, गपे आये, आत्ताच तर ओळख झालीय तुझी. एवढ्या लवकर नाही सोडत मी तुला?

मग हळूच विचारलं तिनं. रोज आसतुस का? उद्या बी ऐकव बुवाचं गानं. कडकय एकदम.

मग तिच्याकड़चा मोबाईल घेतला. नातवंडाचा जीव असावा आजीवर. चांगला रेड मी चा फोन होता. इंटरनेट चालू करून आधी शेयर इट इंस्टॉल केलं आणि मग माझ्याकडं होता नव्हता तो सगळा खजिना ट्रांसफर केला. अगदी वसंतराव , भिमाण्णा पासून कुमारजी, बाबूजी सबकुछ. गाणी चालू केल्यावर शफल होवून पहिलंच ‘कानड़ा राजा पंढरीचा’ लागलं भीमण्णाचं आणि आज्जी खुश. माझ्या डोक्यावर हात फिरवून स्वतःच्या कानशिलावर कडा कडा बोटं मोडली. तेवढ्यात मी ही तिच्या पायाला हात लावून घेतला.

चल, उन्द्याचाला भेट परत. म्हणून आज्जी घरी गेली. मीही सुखी माणसाचा सदरा लेवुन घरी आलो. 😊😍

© विशाल कुलकर्णी

‘हमरा लाईफ कौनो लाईफ नही है कां?’

लेकीच्या लग्नात मंगळ आडवा येतोय हे कळाल्यावर कुठल्यातरी कुडमुड्या ज्योतिषाच्या सांगण्यावरुन आधी तिचे लग्न एका कुत्र्याच्या पिल्लाबरोबर लावुन द्यायला निघालेल्या आईला खडसावून विचारणारी बिनधास्त, सुशिक्षीत विंध्या हे तिची भूमिका करणाऱ्या रीयल लाईफ दिव्याचे रील लाईफमधले अगदी तंतोतन्त जुळणारे पात्र असावे.

प्रत्यक्षातही दिव्या तशीच बोल्ड, बिनधास्त, फटकळ आहे. आयुष्यातल्या प्रत्येक समस्येला, संकटाला हासत हासत जिद्दीने सामोरे जात बॉलिवुडमध्ये आज आपली एक जागा निर्माण केलीय तिने. हिंदी, पंजाबी, मलयालम, इंग्रजी अश्या विविध भाषातुन , विविध जॉनरच्या भूमिका करत आपल्या भूमिकात कायम एक वैविध्य आणि सातत्य राखणारी अभिनेत्री आणि तरीही दुर्लक्षीत राहिलेली एक अतिशय गुणी अभिनेत्री 👍

१९९४ साली आलेल्या माहरुख मिर्झाच्या इश्क में जीना इश्क में मरना मधुन तिने पदार्पण केलं होतं. पण पहिलाच चित्रपट बॉक्स ऑफीसवर आपटला. नंतर आलेल्या सल्लुमियाच्या वीरगतीने मात्र तिला हात दिला. यात ती भाईची बहीण बनली होती. त्यानंतर आली झैनब . शहीद ए मूहब्बत बूटासिंग या सत्यकथेवर आधारीत चित्रपटातील तिच्या कामाचे प्रचंड कौतुक झाले. फाळणीच्या पार्श्वभूमीवर आलेली एक मुस्लिम पत्नी आणि शिख पती यांची सुंदर प्रेमकथा असलेला हा पंजाबी चित्रपट अनपेक्षितरित्या प्रचंड मोठा हिट ठरला. विशेषतः यातील गाण्यांनी पंजाब दुमदुमलं. गुरुदास मान, आशाताई, अनुराधा पौडवाल आणि दस्तूरखुद्द नुसरतसाहेब यांनी गायलेल्या गाण्यांनी कहर केला. विशेषतः नुसरतसाहेबांचे ‘इश्क दा रुतबा’ प्रचंड गाजले. याच चित्रपटकथेवर नंतर अनिल शर्माच्या गदरने इतिहास रचला.

पण याचा दिव्याला म्हणावा तसा फायदा झाला नाही. नाही म्हणायला तिला सहाय्यक भूमिका मिळू लागल्या. दिव्याकडे चेहरा आणि अभिनय दोन्हीही होते. तिने सहाय्यक भूमिकांचे सुद्धा सोने करायला सुरुवात केली. २००४ साली आलेल्या वीर-झारामधली तिने साकारलेली झाराची चुलबुली सखी ‘शब्बो’ कोण विसरु शकेल. या भूमिकेची प्रचंड प्रशंसा झालीं. दिव्याला अनेक पुरस्कारांची नॉमिनेशन्स सुद्धा मिळाली. त्यानंतर २००८ साली आलेल्या वेलकम टू सज्जनपुरची बिनधास्त विंध्या तिने भन्नाटच रंगवली. स्त्रियांना कायम दुय्यम वागणूक देणाऱ्या समाजावर व्यंगात्मक पद्धतीने कोरडे ओढ़णारी ही भूमिका होती. दिव्याने विन्ध्या अगदी मनापासून साकारली. चित्रपट फ़ारसा चालला नसला तरी याही भूमिकेचे भरपूर कौतुक झाले.

मग २००९ साली आला “दिल्ली ६” , राकेश ओमप्रकाश मेहराच्या या चित्रपटाने दिव्याला तिचा पहिला मानाचा आणि महत्वाचा आयफा पुरस्कार मिळवून दिला, उत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्री या श्रेणीत. या चित्रपटात तिने रंगवलेली मेहतरानी ‘जलेबी’ प्रचंड नावाजली गेली. अस्पृश्य असल्याने कायम सगळ्याच्या घृणेचा, तिरस्काराचा विषय ठरलेली, तरीही आपला आब राखून असलेली जलेबी अतिशय ताकदीने उभी केलीय दिव्याने. ती मोजक्याच भूमिका करत असते, पण प्रत्येक भूमिका अगदी चौखंदळपणे निवडलेली असते. मग स्टॅनले का डब्बामधली गोड रोझी मिस असो की हिरोईनमधली पल्लवी नारायण.

हिरोईनमधल्या पल्लवी नारायणला कोण विसरु शकेल? माहीची (करीना कपूर) प्रसिद्धी प्रमुख म्हणून असलेली आणि नंतर चांगली मैत्रीण झालेली, तिला पुन्हा टॉपला नेण्यासाठी जंग जंग पछाड़णारी पल्लवी कायम लक्षात राहील. दिव्याने हे पात्र अक्षरशः प्रचंड ताक़दीने उभे केलेय. पल्लवीच्या स्वभावातले अनेक कंगोरे, तीचे भारलेपण, माहीला स्टेज करण्यासाठी तिने केलेली प्रचंड धडपड दिव्याने अफाट ताक़दीने जीवंत केली होती.

आणि मग आला ‘भाग मिल्खा भाग’ , यातली मिल्खाची बहीण दिव्याने आपल्या अभिनयाच्या जोरावर समर्थपणे उभी केलीय. आपल्या वाटणीचं दूध मायेने मिल्खाला पाजताना तिच्या डोळ्यातलं आईपण आपल्यालाही जाणवतं. नवऱ्याशी भांडुन भावाला जपणारी वत्सल बहीण, नवरा की भाऊ या विलक्षण कात्रीत अडकलेली एक असहाय्य पत्नी, भावाला नवीन आयुष्य सुरु करण्यासाठी आपली कर्णफुले काढून देणारी, नंतर भावाचे इंडियन आर्मीचे जर्किन घालून अभिमानाने मिरवणारी, त्याने आणलेल्या सोन्याच्या बांगड्या पहिल्यावर मुक्तपणे त्याच्या कुशीत शिरून रडणारी इशरी सिंग ज्या ताक़दीने दिव्याने उभी केली आहे त्याला तोड़ नाही. या भूमिकेने दिव्याला अनेक पुरस्कार, अनेक नॉमिनेशन्स मिळवून दिली. तिचा दूसरा आयफा पुरस्कार सुद्धा याच भूमिकेने मिळवून दिला तिला.

त्यानंतरही दिव्या बहकली नाही. अगदी चौखंदळपणे भूमिका निवडत शांतपणे काम करत राहिली. भारतीय राज्यघटनेवर आधारीत शाम बेनेगल यांच्या Samvidhaan: The Making of the Constitution of India मालिकेमधली पूर्णिमा बॅनर्जी असो वा इरादा या २०१७ साली आलेल्या अपर्णा सिंगच्या चित्रपटामधली मधली मुख्यमंत्री रमणदीप असो. तीची प्रत्येक भूमिका वेगळी आहे. इरादामध्ये तिने प्रथमच निगेटिव्ह भूमिका साकारली आणि इतक्या उत्कटतेने साकारली की तिला तिच्या आयूष्यातला पहिला राष्ट्रीय पुरस्कार मिळवून गेली. सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्री म्हणून राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाला तिला या भूमिकेसाठी.

आपल्या वैयक्तिक आयूष्यात सुद्धा दिव्या तशीच बिनधास्त आणि बोल्ड आहे. फटकळ आहे. काही दिवसांपूर्वी इंस्टाग्रामवर तिच्या फोटोवर असभ्य कमेंट करणाऱ्या एका विकृताला तिने जे काही फटकावलेय की यंव रे यंव !

काही दिवसांपूर्वी नंदिता दासने ‘मंटो’ केला तेव्हा त्यातील मन्टोच्या बहुचर्चित ‘ठंडा गोश्त’ या कथेतील मनस्वी ‘कुलवंत कौर’च्या आव्हानात्मक आणि वादग्रस्त ठरू शकणाऱ्या भूमिकेसाठी नंदिताच्या डोळ्यासमोर पहिले नाव आले ते दिव्याचेच आणि ती छोटीशी इंटिमेट भूमिकासुद्धा दिव्याने अफाट ताक़दीने उभी केली.

Still there is long way to go Divya and horizons are the limits. पूढच्या कारकिर्दीसाठी दिव्याला मनःपूर्वक शुभेच्छा !
नाही, आज काही तिचा वाढदिवस वगैरे नाहीये. पण कुणालाही विशेषतः दिव्यासारख्या आवडत्या अभिनेत्रीला शुभेच्छा देण्यासाठी मुहूर्त कशाला हवाय?

#CinemaGully
#विशालकुलकर्णी